İTÜ, öğrencilerine kapılarını 252’inci kere açtı. Birinci dersin hocası 2015 Nobel Kimya Mükafatı sahibi biyokimyager ve moleküler biyolog Prof. Dr. Aziz Sancar’dı. Birinci dersin husus başlığı ise, ‘EDU Beyin Kanseri Tedavisi İçin Potansiyel Bir Aday’ olarak belirlenmişti. Prof. Dr. Aziz Sancar’ın ders vereceğini duyan öğrenci ve akademisyenler İTÜ Ayazağa Yerleşkesi Süleyman Demirel Kültür Merkezi’ne akın etti. Rektör Prof. Dr. Hasan Mandal’ın üniversitenin mevcut durumu ve gelecek amaçlarını içeren sunumunun akabinde kürsüye gelen Prof. Dr. Sancar sahneye çıkarken ayakta alkışlandı. Dersin akabinde ise 2024 Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) birinci 1000’e giren 97 İTÜ öğrencisi Prof. Dr. Mandal ve Prof. Dr. Aziz Sancar’dan sertifika aldı.
‘İYİ BİLİM İNSANI’NI GÖRMEK İÇİN SANCAR’A BAKMALI
Prof. Dr. Aziz Sancar İTÜ öğrencilerine verdiği derste beyin kanseri üzerine yaptığı çalışmaları ayrıntılı halde anlattı. İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal da dersi izleyenler ortasındaydı. Prof. Dr. Mandal dersin akabinde şunları söyledi:
Aziz Sancar hocamız, ‘EDU’ diye bilinen bir molekülün beyin kanserine karşı tahlil üretebileceğine yönelik keşfi yaptı. Hocamız bu bahiste çalışmalarını hayvan deneyleriyle sürdürüyor. Burada beyin kanserine tahlil bulundu demek şu evrede elbette yanlış olacaktır. Aziz Hoca İTÜ’deki programımızdan sonra ABD’ye dönecek ve laboratuvarında insanlık için tahliller araştırmaya devam edecek. Aziz Sancar Hoca hayatının her anında olduğu üzere bugün de insanlığa tahliller sunmak için çalışıyor. Herkesin beklediği kansere karşı bir umut fakat bizler için örnek alınacak kısmı onun düzgün bir bilim insanı olması. Güzel bir bilim beşerinin nasıl olduğunu öğrenmek istiyorsak Aziz Sancar’ın bugüne kadar yaptıklarına bakmamız lazım.
BUGÜNÜN GENÇLERİNE DAHA ÇOK GÜVENİYORUM
Öğrencilerimizin, araştırma odaklı yaklaşımları ve ürettikleri projelerle kazandıkları mükafatların yanı sıra, global saygınlığa sahip derecelendirme kurumları da açıkladıkları listelerde İTÜ’nün prestijli akademik ortamını takdir ediyor. Ben gençlerimize kendi yaş grubumdan daha çok güveniyorum. Zira birileri bize ‘yapamazsınız’ diyordu. Şimdiki gençler ise ‘biz daha uygununu yapabiliriz’ diyorlar. Bu geleceği şekillendirmek demek. Aziz Hocamız her vakit, ‘Ben gittim ABD’ye lakin siz kendi ülkenizde bilim üretmeye devam edin’ diyor.
ÇÖZÜM POTANSİYELİ ÇOK DEĞERLİ VERİ
North Carolina Üniversitesi doktora öğrencisi ve ‘Aziz Sancar Bursiyeri’ Hümeyra Kaanoğlu, İTÜ akademik yıl açılış merasiminde Prof. Dr. Sancar tarafından sahneye davet edildi. Nobel Ödüllü Profesörle birlikte ‘Sancar Laboratuvarında’ çalışan Kaanoğlu, merasim sonrası beyin kanseriyle ilgili çalışmanın ayrıntılarını Hürriyet’e anlattı:
“Yaklaşık 4 yıldır Aziz Sancar’ın laboratuvarında doktorama devam ediyorum. Üzerinde çalıştığımız molekül aslında çok uzun vakittir laboratuvarlarda diğer maksatlarla, DNA replikasyon deneylerinde kullanılan bir molekül. Lakin kanserdeki potansiyeliyle ilgili kapsamlı bir çalışma bugüne kadar yapılmamış. Biz de Aziz Hocamızın bahsettiği üzere tesadüf yapıtı öbür bir şeye bakarken bu molekülün kanserdeki potansiyelini merak etmeye başladık. Niçin beyin kanserinde işe yarayabileceğini düşündüğümüz sorusunun karşılığı da beyinde öbür hücrelerin bölünmesinin çok kısıtlı olması. Mukayeseli deneylerimiz sürüyor. Elimizdeki datalara bakarak çalışmamızın beyin kanserine karşı tesirli olabileceğini düşünüyoruz lakin şimdi bu hususta makalemiz yayınlanmadı. Bilimde hiçbir vakit kesin konuşulmaması gerektiği artık herkesin bilmesi gereken bir durum. Şu kademede ‘beyin kanserine kesin tahlil bulundu’ demek mutlaka yanlış olur. Bunun yerine tahlil potansiyelinin olduğunu söylemek daha gerçek olacaktır. Bu kadar ölümcül, yaşama oranı sırf yüzde 5 olan bir kanser cinsinde, bu potansiyelin olduğunu söylemek bile son derece kıymetli bir bilgi.
TÜRK GENÇLERİNE DAİMA ÖNCELİK VERİR
Aziz Sancar’ın gençlere olan dayanağını de bu takviyesi gören bir bilim insanı olarak yorumlayan Hümeyra Kaanoğlu şöyle devam etti:
“Aziz Sancar Hoca, görüp görebileceğimiz en kıymetli bilim insanlarından biri ve hem Türkiye hem de dünya için büyük baht olduğunu düşünüyorum. Her vakit bilimde bir katılık yok, bulduğunuz şeye çok temkinli yaklaşın der. Onun yanında doktora yapmak benim için çok büyük bir talih. Öteki yandan gençlerle olan ilgisi çok düzgün ve dayanak olmayı çok istiyor, oluyor. Her gün Türkiye’den bilime meraklı gençlerden ona ve bize çok fazla e-poste geliyor. Her birine dönmesi mümkün olmasa da gençlerin bilime merakının farkında. Karşılık veremediği takdirde bize yönlendiriyor ve biz gelen soruları yanıtlıyoruz. Gençlere yalnızca sorularını yanıtlayarak ya da laboratuvarına alarak değil, birebir vakitte burslarla da takviye oluyor. Laboratuvarımızda öbür milletlerden de öğrenciler var fakat onun daima Türk öğrencileri öncelediğini ve bu mevzuda hassas davrandığını gözümle görüyorum.”
Prof. Dr. Aziz Sancar İTÜ’de bilime katkılarını sembolize eden bir fidan dikip suladı.